Δευτέρα 28 Νοεμβρίου 2016

Άρθρο του Γραμματέα του Σωματείου: Το θεσμικό πρόβλημα των Κέντρων Πρόληψης ως διαρκής παλινδρόμηση


Το θεσμικό πρόβλημα των Κέντρων Πρόληψης ως διαρκής παλινδρόμηση

Εάν τολμούσαμε να δώσουμε ανθρώπινη μορφή στα 75 διάσπαρτα στον ελλαδικό χώρο Κέντρα Πρόληψης των Εξαρτήσεων και Προαγωγής της Ψυχοκοινωνικής Υγείας (εφεξής ΚΠ), τότε αυτά πιθανά θα αποτυπώνονταν ως νεαρός ενήλικας που το οικογενειακό του περιβάλλον τού αρνείται, συνειδητά ή και ασυνείδητα, την ενηλικίωση με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την ομαλή του ψυχοκοινωνική ανάπτυξη.



του Θανάση Χ. Θεοδώρου
Κοινωνιολόγος, εργαζόμενος στα ΚΠ
Γραμματέας του Σωματείου των Εργαζομένων στα Κέντρα Πρόληψης»

Ας γίνουμε όμως λιγάκι πιο συγκεκριμένοι. Τα 75 ΚΠ αντιστοιχούν σε 67 αστικές μη κερδοσκοπικές εταιρίες που έχουν συσταθεί στη βάση συνεργασιών της τοπικής αυτοδιοίκησης και τοπικών φορέων, προκειμένου να παρέχουν υπηρεσίες πρόληψης των εξαρτήσεων και προαγωγής της ψυχοκοινωνικής υγείας, μέσω διμερών συνεργασιών μεταξύ κάθε ξεχωριστής αστικής εταιρείας και του ΟΚΑΝΑ. Η ίδρυση των πρώτων ΚΠ στην Ελλάδα ξεκινά στα μέσα της δεκαετίας του 1990 ενώ η έκρηξη ίδρυσης ΚΠ συμβαίνει ανάμεσα στα έτη 1998 και 2001.

Στο σημείο αυτό ο αναγνώστης μας θα μπορούσε να αναρωτηθεί: Και πού «κολλά» με τα παραπάνω η εικόνα νεαρού; Το ερώτημα είναι εύλογο. Η παρομοίωση στο παρόν άρθρο συνίσταται από δύο στοιχεία. Από τη μια έχουμε το ηλικιακό στοιχείο καθώς από το 1995-96 έχουν πλέον παρέλθει 20 έτη και συνεπώς τα ΚΠ στην πλειοψηφία τους «ενηλικιώνονται». Ως «ενήλικες» θα έπρεπε να τους παρασχεθεί το δικαίωμα της ανεξαρτησίας/ αυτονομίας και της απρόσκοπτης «συνάντησής» τους σε κοινό, ενιαίο πλαίσιο, παύοντας το αλλοπρόσαλλο καθεστώς που τους χρεώνει ευθύνες «ενηλίκου» από την πρώτη μέρα λειτουργίας τους με την απαίτηση να τις φέρουν εις πέρας σε 67 «θερμοκοιτίδες».

Από την άλλη πλευρά, που αποτελεί και την ουσία του επιχειρήματος των εργαζομένων στα ΚΠ, η 20ετής εμπειρία στο χώρο της πρωτογενούς και καθολικής πρόληψης μας δίνει τη σιγουριά και το θάρρος να εκφράσουμε συγκροτημένο επιχείρημα, μεθοδολογία, πρακτική εφαρμογή στο πεδίο και άρα συνολική αντίληψη για το τι εστί πρόληψη. Είναι αυτή η πεποίθηση και βίωμα που μας επιτρέπει και επιβάλλει συνάμα να διεκδικήσουμε, «με λογισμό και μ- όνειρο», την αυτονόμηση και προάσπιση του πεδίου εργασίας μας απέναντι στο «γονεϊκό ψαλίδισμα».

Επεκτείνοντας την παρομοίωση μπορούμε να φανταστούμε το νεαρό ενήλικα, σε μια πορεία ζωής όπου μέσα από το δύσκολο και δημιουργικό δρόμο της βιωματικής μάθησης διεκδικεί δυναμικά την ενηλικίωσή του μέσα στην κοινότητα, που τον έχει δοκιμάσει και τον αποδέχεται. Στο σημείο ακριβώς αυτό βρίσκονται σήμερα τα ΚΠ.

Η υβριδικότητα και το διττό του νομικού χαρακτήρα των ΚΠ (αστικές εταιρείες με υποχρεώσεις δημοσίου) σε συνδυασμό με την ανυπαρξία ενιαίου, σαφούς και οριοθετημένου πλαισίου λειτουργίας (διοικητικού, οργανωτικού, οικονομικού, επιστημονικού), εδώ και χρόνια στερεί δυνατότητες για την αναγκαία εξέλιξή τους εντός μάλιστα συνθηκών καθολικής κρίσης που αυξάνουν και εντατικοποιούν τα αιτήματα παρέμβασης στην κοινότητα. Πάγιο αίτημα και όνειρο των λειτουργών πρόληψης, τα τελευταία πολλά χρόνια, είναι η αυτονόμηση των ΚΠ με την ίδρυση ενός ενιαίου, αυτόνομου και ισότιμου με τους υπόλοιπους φορείς της εξάρτησης, φορέα παροχής δωρεάν υπηρεσιών δημόσιας καθολικής πρόληψης, ώστε με τρόπο συγκροτημένο να δουλεύουν περισσότερο, πιο αποτελεσματικά και σε υψηλότερο βαθμό περιπλοκότητας και ευθύνης.

Με αφορμή τη συγκυρία συγκρότησης ομάδας εργασίας για το θεσμικό πρόβλημα των ΚΠ με πρωτοβουλία του Υπουργείου Υγείας, οι εργαζόμενοι/ες σε αυτά, θεωρούμε δικαίωμα και υποχρέωσή μας να συμβάλουμε στο διάλογο κατά τον τρόπο της δουλειάς μας, δηλαδή ανοίγοντάς τον στην κοινωνία, διεκδικώντας παράλληλα το δίκαιο του αιτήματός μας.

Στον ηλεκτρονικό σύνδεσμο www.prolipsiworkers.gr μπορείτε να διαβάσετε διαδικτυακά ή και να «κατεβάσετε» στον υπολογιστή σας τη συλλογική έκφραση των εργαζομένων στα ΚΠ για την πρόληψη των εξαρτήσεων, τις θεωρητικές προσεγγίσεις της πρόληψης, τα μοντέλα εφαρμογής, το θεσμικό αδιέξοδο με συγκεκριμένα παραδείγματα προβλημάτων και τις προτεινόμενες λύσεις βέλτιστης λειτουργίας, το αποτυπωμένο σε «σκληρούς αριθμούς» αποτέλεσμα της εργασίας μας αλλά και το όραμά μας για το μέλλον. Το βιβλίο «Κοινότητα, πρόληψη των εξαρτήσεων, Κέντρα Πρόληψης» που διατίθεται ελεύθερα στον ηλεκτρονικό σύνδεσμο, ανοίγει παράθυρο στην ιστορία αλλά και τη συγχρονικότητα μιας εν εξελίξει δυναμικής διαδικασίας παραγωγής έργου και κοινωνικής προσφοράς.


Αναδημοσίευση από το The Press Project

_

Δεν υπάρχουν σχόλια: